Tôm càng xanh còn được gọi là Tôm lớn nước ngọt, là loài giáp xác thuộc bộ mười chân, họ Tôm càng. Chúng sinh sống trong môi trường nước ngọt và nước lợ tại khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long, hoặc các vùng có ảnh hưởng của thuỷ triều và các hồ tự nhiên, hồ chứa, ao, đầm, kênh mương, ruộng lúa có nước lưu thông trực tiếp hay gián tiếp với các sông lớn.
Đặc điểm nhận biết Tôm Càng Xanh
Dựa vào hình dạng và màu sắc để phân biệt Tôm càng xanh và các loại tôm khác:
- Tôm càng xanh có thân tròn, thon dài, hai bên cân đối. Con trưởng thành thường có màu xanh dương đậm dễ nhận biết, đôi khi có màu nâu nhạt.
- Phần đầu ngực lớn, có dạng hơi giống hình trụ, gồm phần đầu với 5 đốt gần nhau, mang 5 đôi phụ bộ và phần ngực với 8 đốt liền nhau mang 8 đôi phụ bộ. Phần đầu ngực được bao dưới tấm vỏ dày gọi là giáp đầu ngực.
- Phần bụng gồm có 6 đốt có thể cử động và một đốt đuôi. Mỗi đốt mang một đôi phụ bộ gọi là chân bơi. Mỗi đốt bụng có tấm vỏ bao. Tấm vỏ phía trước xếp chồng lên tấm vỏ phía sau. Tuy nhiên tấm vỏ của đốt bụng thứ hai phủ lên cả hai tấm vỏ trước và sau nó.
- Tôm càng xanh khi còn nhỏ có màu trong sáng. Trên giáp đầu ngực có những sọc xanh đen dọc hai bên. Tôm trưởng thành có những vệt màu xanh hơi sậm ngang lưng xen kẽ với màu trắng trong của cơ thể.
- Tôm có chủy dài vượt vảy râu, uốn cong lên từ đoạn giữa chủy, gốc chủy ở nơi hốc mắt nhô cao lên thành mào.
- Một đôi hàm lớn, hai đôi hàm nhỏ và ba đôi chân hàm có chức năng giữ và nghiền mồi. Năm đôi chân ngực có chức năng để bò, năm đôi chân ngực để bơi và một đôi chân đuôi có chức năng như bánh lái. Hai đôi chân ngực đầu tiên của tôm chuyển hóa thành hai đôi càng, đôi càng thứ hai to dùng để bắt mồi và tự vệ.
Phân biệt giới tính
Có thể phân biệt tôm đực và tôm cái dễ dàng thông qua hình dạng bên ngoài của chúng:
- Tôm đực có kích cỡ lớn hơn tôm cái, đầu ngực to hơn và khoang bụng hẹp hơn. Đôi càng thứ hai to, dài và thô. Ở con đực còn có nhánh phụ đực mọc kế nhánh trong của chân bụng thứ hai. Nhánh phụ đực bắt đầu xuất hiện ở giai đoạn ấu niên khi tôm đạt kích cỡ 30 mm và hoàn chỉnh khi tôm đạt 70 mm. Ngoài ra, ở giữa mặt bụng của đốt bụng thứ nhất còn có điểm cứng.
- Tôm cái thường có kích cỡ nhỏ hơn tôm đực, có phần đầu ngực nhỏ và đôi càng thon. Tôm có 3 tấm bụng đầu tiên rộng và dài tạo thành khoang bụng rộng làm buồng ấp trứng.
- Cơ quan sinh dục trong của con đực gồm một đôi tinh sào, một đôi ống dẫn tinh và đầu mút. Đôi tinh sào ngoằn ngoèo nằm giữa lưng của giáp đầu ngực được nối với ống dẫn tinh chạy từ trước tim dọc sang hai bên viền sau của giáp đầu ngực và đổ vào đầu mút nằm ở đốt coxa của chân ngực 5.
Đặc điểm sinh học
Tôm càng xanh có đặc điểm ăn tạp, háu ăn và ăn liên tục. Tôm trưởng thành thường ăn giun nước và tôm cỡ bé, các côn trùng thuỷ sinh và động vật thối rữa.
Ban ngày tôm hay chui rúc trong các bụi cây thuỷ sinh hoặc hang hốc, ban đêm chúng chuyển lên mặt nước và vào bờ kiếm ăn.
Tôm càng xanh lớn nhanh, ưa thích sống trong môi trường nước trong, sạch, có lượng ôxy hoà tan cao trên 5mg/l, pH = 7-7,5, nhiệt độ 28 – 30 0C.
Kích cỡ tôm lớn nhất có chiều dài 320mm, khối lượng 100g. Tôm cái trưởng thành khi đạt cỡ 20 – 25g, tôm đực cỡ 30 – 40g.
Quá trình sinh sản và phát triển của Tôm Càng xanh
Gần đến thời kỳ sinh sản, tôm cái theo dòng nước xuôi về cửa sông, chúng tiết ra chất kích thích tôm đực sau khi lột xác tiền giao vĩ. Các trứng thụ tinh được giữ ở bụng tôm cái và được dính lại nhờ các tuyến tiết chất dính ở các phụ bộ chân bơi, nó được ấp ở đây cho đến khi nở. Thời gian ấp trứng có thể thay đổi nhưng thường không quá 3 tuần.
Ấu trùng mới nở bơi lội trong nước lợ (độ mặn 8 – 22‰), giai đoạn ấu trùng thường kéo dài từ 4 – 6 tuần, qua 12 lần lột xác ấu trùng chuyển thành tôm con. Tôm con chuyển sang sống đáy, di chuyển ngược dòng nước đến các ao, đầm, kênh mương và ruộng lúa rồi lớn lên ở đó. Tôm con lớn tới kích cỡ tối đa trong vòng 6 – 8 tháng sau nhiều lần lột xác.
Vùng phân bố
Tôm càng xanh phân bố tự nhiên chủ yếu ở Nam Bộ, những năm gần đây, được di giống nuôi ở một số Tỉnh miền Trung và miền Bắc Việt Nam.
Mùa vụ khai thác
Từ tháng 12 đến tháng 02 năm sau.
Nghề nuôi
Nghề nuôi tôm càng xanh bằng nguồn giống tự nhiên đã có từ lâu ở đồng bằng Nam Bộ. Trong mấy năm gần đây, nghề nuôi tôm càng xanh mở rộng cả nước, dựa vào nguồn giống sản xuất nhân tạo.
Dựa vào đặc tính khác biệt rõ rệt về tốc độ sinh trưởng của tôm đực và tôm cái, khi thu hoạch tôm nuôi, con đực có kích thước lớn hơn đáng kể so với con cái, vì vậy việc tạo đàn tôm càng xanh toàn đực bằng các công nghệ chuyển đổi giới tính đang được tích cực nghiên cứu và đã thu được một số kết quả bước đầu
Hình thức nuôi
Nuôi tôm càng xanh chủ yếu dưới các hình thức ao, hồ, mương vườn, ruộng lúa và đăng quầng theo quy mô quảng canh, quảng canh cải tiến và bán thâm canh.
Giá trị kinh tế
Tôm càng xanh là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, thịt tôm chắc, ăn thơm ngon, có vị ngọt, có thể chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn, rất được khách hàng ưa chuộng, là mặt hàng xuất khẩu mang lại giá trị kinh tế cao.
Cỡ tôm thương mại trên thị hiện nay từ 04 -10 con/kg, giá bán phù hợp với nhu cầu khách hàng do đó lượng tiêu thụ rất lớn, đặc biệt là khu vực TP.HCM.
Giá trị dinh dưỡng Tôm Càng Xanh
Thịt tôm càng tươi rất giàu protid, có lipid, Ca, P, Fe, vitamin B1, B2, vitamin PP,… Ngoài ra còn có cholesterol, melatonin, acid béo omega-3. Vỏ tôm có các polysaccharid.
Trong Đông y, tôm càng là vị thuốc chữa đau lưng ở người lớn tuổi, chứng cận thị, chống suy dinh dưỡng, giúp bà bầu nhiều sữa sau sinh, đặc biệt là chữa các bệnh yếu sinh lý, liệt dương, mộng tinh ở nam giới…
Giá trị ẩm thực Tôm Càng Xanh
Tôm càng xanh có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon, bổ dưỡng như:
- Tôm Càng Xanh hấp bia, hấp sả, hấp nước dừa.
- Tôm Càng Xanh nướng mọi, nướng muối ớt, nướng sa tế.
- Tôm Càng Xanh rang me, rang muối.
- Chả tôm cuốn lá lốt.
- Tôm Càng Xanh bọc bột chiên xù.
- Tôm Càng Xanh rim mặn ngọt.
- Tôm Càng Xanh nấu cà ri.
- Tôm Càng Xanh cuốn mì sợi chiên giòn.
- Tôm Càng Xanh rim mặn ngọt.
Mọi chi tiết vui lòng liên hệ:
Cửa Hàng Thực Phẩm Tươi Sạch Cảng Hải Sản
CN 1: 100 Tân Kỳ Tân Quý, P.Tây Thạnh, Q.Tân Phú, TP.HCM
CN 2: 192/19 Phan Văn Hân, Quận Bình Thạnh, TPHCM
Website: Canghaisan.com – Hotline: 089.848.8918